ABD'NİN SIÇRAMA TAHTALARI

2. 1. Alaska'nın Satın Alınması

Amerika'nın kıtasal sınırları dışındaki ilk atılımı, az sayıda yerli halkın ve Rus'un yaşadığı Alaska'yı 1867'de Ruslardan satın almak oldu. Pek çok Amerikalı, Dışişleri Bakanı William Seward'ın bu girişimine ilgisiz kalmış ya da bunu öfkeyle karşılamış ve Alaska'dan, Seward'ın Yanılgısı ve Seward'ın Buzdolabı olarak söz etmişlerdir. Buna karşın 30 yıl sonra Alaska'nın Klondike Nehri'nde altın keşfedilmesi üzerine binlerce Amerikalı kuzeye taşınmış ve pek çoğu da orada kalıcı olarak yerleşmiştir. Alaska, 1959'da 49. ve Texas'ın ünvanını elinden alarak en büyük eyalet olmuştur.[1]

            1867 yılında Alaska'nın Rusya'dan satın alınması da ABD'nin bir Pasifik gücü haline gelmesinde önemli bir basamak olmuştur. 1784 yılında Rusların Bering Boğazı'nı geçmesi ve bu bölgelere yerleşmeye başlamalarıyla bölgede Rus etkinliği başlamıştır. O dönem itibariyle sadece  Ruslar Alaska topraklarına girmiş olmasa da çoğunluğu oluşturmuşlardır. Japonlar ve İspanyollar da bölgede etkili olsalar bile Rusya çoğunluğu elinde tutmuş ve bölgedeki kürk ticaretine çok önem vermişlerdir. Fakat 19.yüzyılın ortalarına gelindiğinde Rusya'daki iç karışıklıkların artmasıyla birlikte bölgedeki ticari hareketliliğin düşük olması nedeniyle Alaska 7.2 Milyon Dolar karşılığında ABD'ye satılmıştır.[2] 1867 yılında Alaska'nın satın alınmasıyla Kuzey Amerika'da Rusya'nın varlığına son verilmiş ve Pasifik'in kuzey kenarına ABD'nin erişimi sağlanmış, Pasifik'te Amerikan yükselişi için önemli bir adım daha atılmıştır.[3]

2. 2. Hawaii'nin İlhakı

İspanyol-Amerikan Savaşı'nın[4] yapıldığı yıl içinde, Hawaii Adaları ile de yeni bir ilişki başlatılmıştır. Hawaii ile bundan önceki temaslar, genelde misyonerler ve gelip geçici tüccarlar aracılığıyla yürütülmekteydi. 1865'ten sonra ise Amerikalılar adaların temel kaynağı olan şeker kamışı ve ananas ürünlerini geliştirmeye başladılar. Krallık yönetimi 1893'te, yabacıların etkisini sona erdirmeye niyetli olduğunu bildirince, Amerikan iş adamları etkili Hawaiililerle işbirliği yaparak yeni bir hükümet oluşturdular ve bu hükümette Amerika'ya katılmak istediğini açıkladı. ABD'de Amerikan askerlerinin kullanılmasına ve koloni yönetimi görüşüne karşı yaygın protestolarda bulunulması üzerine, başlangıçta Başkan Grover Cleveland ve kongre katılmayı reddetmeye ikna oldular, fakat kongre İspanyol-Amerikan Savaşı'nın yarattığı büyük milliyetçilik dalgası karşısında Temmuz 1898 adaların katılmasını büyük bir oy çokluğuyla onayladı ve böylelikle de Pearl Harbor'da önemli bir donanma üssü kazanıldı. Hawaii 1959'da ABD'nin 50. eyaleti oldu.[5]  Hawaii Adaları'nın ilhakı ABD için, Alaska'nın satın alınmasından sonra Pasifik'te bir sıçrama tahtası daha oluşturmuş ve ABD'nin hızla artan etkisini bir adım daha ileriye taşımıştır.

---

[1] http://turkey.usembassy.gov/uploads/images/pkMD9H-FtBW5yfGN3x7c1w/amerikan_tarih_anahatlar.pdf ,   s. 69. (E.T. 08.11.2014)

[2]Alaska'nın Hikayesi: Rusya Tarafından ABD'ye Satılması,  http://www.tarihikesfet.com/2013/06/alaskann-hikayesi-rusya-tarafndan-abdye.html, (E.T. 08.11.2014)

[3]Purchase of Alaska, 1867, https://history.state.gov/milestones/1866-1898/alaska-purchase,(E.T. 08.11.2014)

[4] Bkz. s. 11.

[5] http://turkey.usembassy.gov/uploads/images/pkMD9H-FtBW5yfGN3x7c1w/amerikan_tarih_anahatlar.pdf ,   s.s. 69-70. (E.T. 08.11.2014)